19
март
2019
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және к
ҚазақстанРеспубликасының
БілімжәнеғылымминистріЕ. Сағадиев
Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2018 жылғы «12» cәуірдегі
№ 152 бұйрығына қосымша
Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2016 жылғы «27» қаңтардағы
№ 83 бұйрығымен бекітілген
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша білімнің білім беру бағдарламаларын және арнайы оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларды және білім және ғылым саласындағы басқа да азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттары
1-тарау. Жалпы ережелер
1. Осы Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша білімнің білім беру бағдарламалары және арнайы оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларды және білім және ғылым саласындағы басқа да азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттары (бұдан әрі – Қағидалар) Қазақстан Республикасының 2015 жылғы 23 қарашадағы Еңбек кодексінің 139-бабының 7-тармағына, «Білім туралы» 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (бұдан әрі – Заң) сәйкес әзірленді және мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша білімнің беру бағдарламаларын және арнайы білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларды және білім және ғылым саласындағы басқа да азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарын айқындайды.
Осы Қағидаларда мынадай негізгі терминдер мен анықтамалар қолданылады:
1) апелляцияларды қарау жөніндегі республикалық комиссия (бұдан әрі – республикалық апеляциялық комиссия) және тестілеуді өткізу пунктіндегі апеляциялық комиссия - педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың ұлттық біліктілік тестілеу нәтижелерімен келіспеу кездерінде даулы мәселелер бойынша шешім қабылдайтын, білім беру саласындағы уәкілетті орган мен облыстың білім беру саласындағы жергілікті атқарушы органы құратын комиссиялар;
2) аттестаттау кезеңі – аттестаттау аралығындағы кезең;
3) аттестаттау комиссиясы – аттестаттау рәсімін өткізуге уәкілетті алқалы орган;
4) біліктілік санаты – осы Қағидалармен айқындалатын біліктілік талаптарына сай келетін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың кәсіби құзыреттілік деңгейі;
5) біліктілік тестілеуі – білім беру саласындағы уәкілетті орган әзірлеген тестілер бойынша мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың кәсіби құзыреттілігінің деңгейін айқындауға бағытталған рәсім;
Педагог қызметкерлердің біліктілік тестілеуін білім беру саласындағы уәкілетті орган анықтайтын ұйым ұйымдастырады және өткізеді.
6) кезекті аттестаттау – әр бес жыл өткен сайын педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларға біліктілік санатын беру (растау) үшін мерзімді жүзеге асырылатын рәсім;
7) қызметтің қорытындыларын кешенді талдамалық қорытындылау – келесі көрсеткіштер негізінде педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың кәсіби құзыретін жүйелі, бірізді және объективті зерделеу: білім алушылардың (тәрбиеленушілер)білім сапасы, іскерлігі мен дағдылары, жетістіктері, сабақ беру (тәрбие беру және оқыту) сапасы және аттестаттау кезеңіндегі кәсіби жетістіктері;
8) мерзімінен бұрын аттестаттау – кезекті аттестаттау мерзімі басталғанға дейін біліктілік санатын алу үшін үміткер, педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың өз еркімен жазған өтініші негізінде өткізілетін рәсім;
9) пәндік олимпиадалар, шығармашылық, кәсіби конкурстар, ғылыми, спорттық жарыстар – білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізімге енгізілетін іс-шаралар;
10) педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалар – «Мемлекеттік білім беру ұйымдары қызметкерлерінің үлгі штаттарын және педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген адамдар лауазымдарының тізбесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 30 қаңтардағы № 77 қаулысымен бекітілген педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалар лауазымдарының тізбесінде көрсетілген лауазымды атқаратын тұлғалар;
11) педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларды
аттестаттау – педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың кәсіби қызметті орындау үшін қажетті кәсіби құзыреттілігін белгілейтін, біліктілік санаттарын (растау) беру бойынша бірізді әрекеттердің тәртібі;
12) педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың біліктілігін арттыру –білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен оқыту мен сабақ беру сапасын арттыру үшін кәсіби білімін, іскерлігін, дағдыларын және құзыреттілігін жаңартуға, сондай-ақ бұрын алғандарын қолдауға, кеңейтуге, тереңдетуге және жетілдіруге мүмкіндік беретін оқыту;
13) педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың портфолиосы – қызметтің қорытындыларын кешенді талдамалық қорытындылау материалдары;
14) сараптамалық кеңес – аттестаттау комиссиясының қарауы үшін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың қызметінің қорытындыларын кешенді талдамалық қорытындылау бойынша қорытынды жасайтын және дайындайтын жұмыс органы.
15) CEFR (CommonEuropean Framework ofReference, шет тілді меңгерудің жалпыеуропалық құзыреті) – тіл білу деңгейін сипаттау үшін қолданылатын халықаралық стандарт;
16) ұлттық біліктілік тестілеуі – білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындаған ұйым әзірлеген тестілер бойынша бастауыш, негізгі орта және жалпы ортабілімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын және арнайы білімнің оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың кәсіби құзыреттілігінің деңгейін айқындауға бағытталған рәсім.
Педагог қызметкерлердің ұлттық біліктілік тестілеуін білім беру саласындағы өкілетті орган айқындайтын ұйым ұйымдастырады және өткізеді.
2. Педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларды аттестаттаудан өткізу үшін тиісті деңгейдегі аттестаттау комиссиялары құрылады: білім беру ұйымындарында, аудандық (қалалық) білім бөлімдерінде, облыстардың, Астана және Алматы қалаларының білім басқармаларында, білім беру саласындағы уәкілетті органда (республикалық ведомостволық бағынысты ұйымдар үшін) тиісті саланың уәкілетті органдарында.
Аттестаттау комиссиясының құрамы білім беру ұйымының, білім бөлімінің қалалық/аудандық, білім басқармасының, мемлекеттік органның басшысының бұйрығымен бекітіледі.
3. Аттестаттау комиссиясының мүшелері тақ саннан құралады. Аттестаттау комиссиясының төрағасы мен төраға орынбасары комиссия мүшелерінің арасынан таңдалады. Хатшы аттестаттау комиссиясының мүшесі болып табылмайды.
4. Аттестаттау комиссиясының құрамына тәжірибелі педагогтер, әдіскерлер, ғылыми-педагогикалық кеңестердің, оқу-әдістемелік бірлестіктердің, біліктілікті арттыру институттарының, қоғамдық және қоғамдық емес ұйымдардың, кәсіподақтардың өкілдері, білім беруді басқаруоргандарының, кадр қызметінің мамандары,өндірістік бірлестіктердің, Қазақстан Республикасының «Атамекен» ұлттық кәсіпкерлер палатасының (бұдан әрі – ҚР «Атамекен» ҰКП) өкілдері (техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім үшін), мамандары кіреді.
Салалық мемлекеттік органдардың білім беру ұйымдарының педагог қызметкерлері мен оларға теңестірілген тұлғаларды аттестаттауды білім беру ұйымдарының және тиісті мемлекеттік органдардың аттестаттау комиссиялары жүзеге асырады.
Тиісті органдарда білікті мамандар болмаған жағдайда білім беру ұйымының басшысы білім беруді басқару органынан педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларды аттестаттау туралы өтінішпен жүгінеді.
2-тарау. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша білімнің білім беру бағдарламаларын және арнайы оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларды және білім және ғылым саласындағы басқа да азаматтық қызметшілердіаттестаттаудан өткізу тәртібі мен шарттары
1-Параграф. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудыңжалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларды аттестаттаудан өткізу тәртібі мен шарттары
5. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларды(бұдан әрі – аттестатталушы адамдар) аттестаттау кезекті және мерзімінен бұрын болып бөлінеді.
6. Педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалар аттестаттаудан Заңның 51-бабы 3-тармағының 6) тармақшасына сәйкес кемінде бес жылда бір рет өтеді.
7. Аттестатталушыадамдаркелесі оқу жылында аттестаттаудан (кезекті және мерзімінен бұрын) өту үшін ағымдағы жылғы
25 мамырға дейін осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша білім беру ұйымының аттестаттау комиссиясына өтініш береді.
8. Аттестатталушыадамдардыңтізімдік құрамы білім беру ұйымының алқалық органының шешімімен жыл сайын 10 маусымға дейін бекітіледі және аудандық (қалалық) білім бөлімдеріне, облыстардың, Астана, Алматы қалаларының білім басқармаларына, білім беру саласындағы уәкілетті органға (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін) ұсынылады.
9. Аттестатталушыадамдардыңбіліктілік санаттарын алу (растау) үшін кезекті атестаттаудан өткізу педагог қызметкерлер қызметінің қорытындысын кешенді талдамалық қорытындылау арқылы бір кезеңде жүзеге асырылады.
10. Аттестатталушыадамдардыңбіліктілік санаттарын көтеру үшін Заңның 51-бабы 2-тармағының 7) тармақшасына сәйкес біліктілік талаптарына сай өтініш негізінде мерзімінен бұрын аттестаттау өткізіледі:
1) екінші біліктілік санатына:
кәсіптік орта (техникалықжәне кәсіптік, орта білімнен кейінгі), жоғары оқу орнын «үздік» бітірген және кемінде бір жыл педагогикалық қызметінің өтілі бар тұлғалар;
«Болашақ» бағдарламасы бойынша жоғары оқу орнын бітірген және кемінде бір жыл педагогикалық қызметінің өтілі бар тұлғалар;
өндірістен техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарына педагогикалық жұмысқа ауысқан, кемінде үш жыл өндірістік жұмыс өтілі бар тұлғалар;
2) бірінші біліктілік санатына:
ЖОО-дан білім беру ұйымдарына педагогикалық жұмысқа ауысқан, кемінде үш жыл педагогикалық жұмыс өтілі және магистр академиялық дәрежесі бар тұлғалар;
облыстық деңгейдегі кәсіби конкурстардың, педагогикалық олимпиадалардың жеңімпаздары болып табылатын екінші біліктілік санаты бар тұлғалар;
қатысу нысандары әртүрлі (күндізгі, сырттай, қашықтықтан) облыстық деңгейдегі пән олимпиадаларының, шығармашылық, кәсіби конкурстардың, ғылыми және спорттық жарыстардың қатысушыларын даярлаған екінші біліктілік санаты бар тұлғалар;
облыстық деңгейде өзінің педагогикалық тәжірибесін жинақтаған екінші біліктілік санаты бар тұлғалар;
өндірістен техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарына педагогикалық жұмысқа ауысқан, кемінде төрт жыл өндірістік жұмыс өтілі бар тұлғалар;
3) жоғары біліктілік санатына:
облыстық деңгейдегі пән олимпиадаларының, шығармашылық, кәсіби конкурстардың, ғылыми және спорттық жарыстардың қатысушыларын немесе республикалық немесе халықаралық деңгейдегі қатысушыларын даярлаған бірінші біліктілік санаты бар тұлғалар;
облыстық деңгейдегі кәсіби конкурстардың, педагогикалық олимпиадалардың қатысушылары немесе республикалық немесе халықаралық деңгейдегі қатысушылары болып табылатын бірінші біліктілік санаты бар тұлғалар;
облыстық немесе республикалық немесе халықаралық деңгейде өзінің педагогикалық тәжірибесін жинақтаған бірінші біліктілік санаты бар тұлғалар;
біліктілікті арттыру жүйесінен техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымына педагогикалық жұмысқа ауысқан, кемінде төрт жылдық педагогикалық жұмысы өтілі, бірінші біліктілік санаты бар тұлғалар;
магистр академиялық дәрежесі және кемінде төрт жыл педагогикалық жұмыс өтілі бар, ЖОО-дан білім беру ұйымына педагогикалық жұмысқа ауысқан тұлғалар;
өндірістен техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарына педагогикалық жұмысқа ауысқан, кемінде бес жыл өндірістік жұмыс өтілі бар тұлғалар.
Мектепке дейінгі білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагог қызметкерлерді аттестаттау олардың біліктілікті арттыру және қайта даярлау курстарынан өтуі ескеріле отырып өткізіледі.
11. Мерзімінен бұрын аттестаттауға үміткер тұлғалар екі кезеңдік аттестаттаудан өтеді:
1) бірінші кезең – біліктілік тестілеуі;
2) екінші кезең – қызмет қорытындыларын кешенді талдамалық жинақтау.
12. Біліктілік тестілеуін жыл сайын 15 қазан мен 15 желтоқсан аралығында облыстардың, Астана және Алматы қалаларының білім басқармалары, білім беру саласындағы уәкілетті орган, қарамағында білім беру ұйымдары бар салалық мемлекеттік органдар бекіткен кестеге сәйкес білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын ұйым өткізеді.
13. Тестілеудің өткізілу мерзімі аттестатталушыадамдарғатестілеу рәсімін өткізуге кемінде 2 апта қалғанда хабарланады.
14. Аттестаттау барысында біліктілік тестілеуіне жататын еңбек қызметі бейіні бойынша бағыттар тізбесі білім туралы құжат бойынша біліктілігіне сәйкес анықталады.
15. Біліктілікке тестілеу жүз тестілік тапсырмадан тұрады:
«Қызмет бағыты бойынша» – жетпіс тапсырма;
«Педагогика,оқыту әдістемесі» – отыз тапсырма;
Біліктіліктестілеуініңжалпыуақыты екі жүз отыз минутты құрайды.
«Қызмет бағыты бойынша»- 50%, «Педагогика және оқыту әдістемесі» бойынша - 50% дұрыс жауап алынса, тестілеу нәтижесі оң деп есептеледі.
Тестілеу кезінде 50 %-данкемнәтиже көрсеткен немесе дәлелді себептермен қатыспаған аттестатталушы адамдар бірінші тестілеуден кейін екі айдан кешіктірмей қайта тестілеуден өтеді.
Дәлелді себептер мыналар болып табылады:
1) ұзақ уақыт бойы еңбекке жарамсыздық (2 айдан аспайтын);
2) жүктілік және бала туу, бала күту демалысында болу;
3) шетелде қызметтік іссапарда болу.
16. Қайта тестілеу кезінде 50%-данкемнәтиже көрсеткен аттестатталушыадамдараттестаттаудың екінші кезеңіне жіберілмейді. Тестілеуден табысты өткен аттестатталушы адамдар аттестаттаудың екінші кезеңіне жіберіледі.
17. Тестілеу аяқталған соң нәтижелері бойынша ведомость білім беруді басқару органдарына жолданады,сондай-ақ білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын ұйымның ресми сайтына орналастырылады.
18. Біліктілік тестілеуінің нәтижесі бір жылға жарамды.
Өндірістен техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымында педагогикалық жұмысқа ауысқан тұлғалар біліктілік тестілеуінен босатылады.
19. Аттестатталушыадамдар қызметінің өтініш берілген біліктілік санатына сәйкестігін кешенді талдамалық қорытындылау жүргізу үшін білім беру ұйымы, аудандық (қалалық) білім бөлімдері, білім басқармалары, мемлекеттік орган басшысының бұйрығымен 1 қаңтардан 1 наурыз аралығында сараптамалық кеңес құрылады:
екінші біліктілік санатына – білім беру ұйымы деңгейінде ұйымдастырылған сараптамалық кеңес, оның құрамына: әдістемелік бірлестіктер, кафедралар, «Атамекен» ҰКП, қоғамдық ұйымдар, кәсіподақ, ата-аналар қоғамы, жұмыс берушілер өкілдері, білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін әдіскерлер мен тәжірибелі педагог қызметкерлер кіреді;
бірінші біліктілік санатына – аудан (қала) деңгейінде ұйымдастырылған сараптамалық кеңес, оның құрамына: әдістемелік кабинеттердің әдіскерлері, әдістемелік бірлестіктердің жетекшілері, ауданның (қаланың) тәжірибелі педагог қызметкерлері, біліктілікті арттыру жүйесі, «Атамекен» ҰКП, қоғамдық ұйымдар, кәсіподақ, жұмыс берушілер, ата-аналар қоғамының өкілдері кіреді;
облыстық маңызы бар білім беру ұйымдарының педагог қызметкерлері мен оларға теңестірілген тұлғалардың бірінші біліктілік санатына және жоғарғы біліктілік санатына – облыстық деңгейде ұйымдастырылған сараптамалық кеңес, оның құрамына: «Атамекен» ҰКП, әдістемелік кабинеттер, біліктілікті арттыру жүйесі, қоғамдық ұйымдар, кәсіподақ, жұмыс берушілер өкілдері, облыстағы тәжірибелі педагог қызметкерлер кіреді.
Аттестатталушыадамныңқызметінің өтініш берген біліктілік санатына сәйкестігін белгілеу үшін сараптама кеңесінің қарауына мынадай құжаттар ұсынылады:
1) аттестаттауға өтініш;
2) барлық аттестатталатын педагог қызметкерлердің міндетті ұсынуға қажетті құжаттар көшірмелері:
жеке басты куәландыратын құжат;
білімі туралы диплом;
қызметкердің еңбек қызметін растайтын құжаты;
бұрын берген біліктілік санаты туралы куәлік;
біліктілікті арттыру курстарынан өту туралы құжаттар;
3) кәсіптік жетістіктері туралы мәліметтер (болған жағдайда):
педагогикалық тәжірибені жинақтау материалдары: эссе, шығармашылық есеп, кәсіптік қызметіне өзіндік талдау жасау;
педагог қызметкерлердің және оларға теңестірілген тұлғалардың қызметінің кешенді талдамалық жинақтаудың қорытындылары: пікірлер, оқушылар мен тәрбиеленушілерден, ата-аналардан, әріптестер мен әкімшіліктен алынған сауалнамалар нәтижелері; практика базаларының басшылары, жұмыс берушілер тарапынан пікірлер, ЖОО-ға түсу немесе еңбекке орналасу туралы ақпарат;
педагогикалық қызмет нәтижелері: аттестатталушы адамның, білім алушылар мен тәрбиеленушілердің оқу, шығармашылық, спорттық, пәндік олимпиадаларға, конкурстарға, байқауларға, жарыстарға, ойындарға қатысуы, марапаттау материалдары;
соңғы үш жылдағы қызметкердің кәсіптік қызметі нәтижелілігінің динамикасы (мерзімінен бұрын аттестаттауда – 1-2 жыл).
20. Сараптамалық кеңес әрбір аттестатталушы адам бойынша қорытынды (аттестаттауға ұсыну (ұсынбау) шығарады.
21. Тиісті деңгейдегі аттестаттау комиссиялары аттестаттау процесінде:
1) аттестатталушыадамдақызметініңқорытындыларын қарастырады және талдайды;
2) аттестатталушыадамдардың кәсіби құзыреттілігін бағалайды. Аттестатталушы адамдардың біліктілік санаттарын беруді (растауды) тиісті деңгейдегі аттестаттау комиссиялары жүзеге асырады:
1) білім беру ұйымының аттестаттау комиссиясы сараптамалық кеңестің қорытындысы негізінде педагогтердің екінші біліктілік санатын бекітеді, бірінші және жоғары санатты беру (растау) үшін педагогтердің материалдарын дайындайды;
2) аудандық (қалалық) білім бөлімінің аттестаттау комиссиясы сараптамалық кеңестің қорытындысы негізінде педагогтердің бірінші біліктілік санатын бекітеді, жоғары санатты беру (растау) үшін педагогтердің материалдарын дайындайды;
3) облыстардың, Астана және Алматы қалалары білім басқармаларының аттестаттау комиссиясы сараптамалық кеңестің қорытындысы негізінде педагогтерге жоғары біліктілік санатын береді (растайды).
Аттестатталушыадамдарғабірінші және жоғарғы біліктілік санатын білім беру саласындағы уәкілетті орган береді (растайды).
Барлық деңгейдегі аттестаттау комиссиясының қарауына мынадай құжаттар ұсынылады:
1) аттестататтудан өтуге арналған өтініш
2) жеке басын куәландыратын құжаттың көшірмесі;
3) білімі туралы дипломның көшірмесі;
4) біліктілігін арттыру туралы құжаттың көшірмесін;
5) еңбек қызметін растайтын құжаттың көшірмесін;
6) бұрын берілгенбіліктілік санаты туралы куәлігінің көшірмесі (растау) (жоғары білім беру ұйымынан өткен және біліктілік санаттары жоқтардан басқалары).
7) тестілеу нәтижелері бар ведомость (жедел өтушілер үшін);
8) сараптамалық кеңестің қорытындысы.
22.Аттестаттау комиссиясының шешімі отырысқа қатысушы мүшелерінің кемінде 2/3-і қатысқан кезде қабылданды деп саналады. Дауыс беру нәтижелері қорытынды отырысқа қатысқан аттестаттау комиссиясы мүшелерінің көпшілік дауысымен айқындалады. Дауыстар тең болған жағдайда төрағаның даусы шешуші болып табылады.
Аттестаттау комиссиясының шешімі барлық мүшелер қол қоятын тиісті деңгейдегі аттестаттау комиссиясының хаттамасымен ресімделеді. Тиісті деңгейдегі басшы шешімінің қорытындылары бойынша бұйрық шығарылып, кейіннен осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша біліктілік санатын беру (растау) үшін аттестатталушы адамды аттестаттау туралы куәлік беріледі.
Аттестаттау комиссиясы білім беру ұйымының әрбір педагог қызметкері және оған теңестірілген тұлғалар бойынша мынадай шешімдердің бірін қабылдайды:
1) өтінім берілген біліктілік санатына сәйкес келеді;
2) өтінім берілген біліктілік санатына сәйкес келмейді.
Даулы мәселелер туындаған жағдайдатиісті деңгейдегі аттестаттау комиссиясы алқалы түрде шешім қабылдайды.
2-параграф. Бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын және арнайы оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларды аттестаттаудан өткізу тәртібі мен шарттары
23. Бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, арнайы оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін аттестатталушы адамдар (бұдан әрі –аттестатталушы адамдар)кезекті және мерзімінен бұрын аттестатталатындар болып бөлінеді.
Біліктілік санаттарын беру (растау) үшін аттестатталушы адамдарды кезекті аттестаттау екі кезеңде жүзеге асырылады:
1) бірінші кезең – ұлттық біліктілік тестілеуі;
2) екінші кезең – қызмет қорытындыларын кешенді талдамалық жинақтау.
Аттестатталушыадамдараттестаттаудан өту (кезекті және мерзімінен бұрын) үшін тиісті деңгейдегі аттестаттау комиссиясына 20 желтоқсан мен
5 қаңтар аралығында немесе ағымдағы жылғы 1-15 тамыз аралығында Осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес өтініш береді.
24. Аттестатталушыадамдардыңтізімдікқұрамы білім беру ұйымының алқалық органының шешімімен бекітіледі.
25.Біліктілік санаттарын беру (растау) үшін аттестатталушы адам кезекті аттестаттау өтініш негізінде (оның ішінде қазіргі санатының мерзімі аяқталғанға дейін) жүргізіледі:
1) «педагог» біліктіліксанатына:
келесі кәсіби біліктіліктерге сәйкес келетін жұмыс өтіліне талап қойылмай, мамандығы бойынша жоғары педагогикалық және кәсіптік немесе техникалық және кәсіптік білімі бар тұлғалар:оқу пәні мазмұнын, оқу-тәрбиелеу процесін, оқыту және бағалау әдістемесін біледі,білім алушылардың психологиялық-жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқу-тәрбиелеу процесін жоспарлайды және ұйымдастырады, білім алушының жалпы мәдениетін және оны әлеуметтендіруді қалыптастыруға ықпал етеді,білім беру ұйымдары деңгейінде өтетін іс-шараларға қатысады,білім алушылардың қажеттіліктерін ескере отырып, тәрбиелеу мен оқытудың жеке тәсілін жүзеге асыру,кәсіптік-педагогикалық қарым-қатынас негіздерін біледі,цифрлық білім ресурстарын қолданады.
2)«педагог-модератор» біліктілік санатына:
келесі кәсіби біліктіліктерге сәйкес келетін педагогикалық өтілі кемінде екі жыл, мамандығы бойынша жоғары педагогикалық және кәсіптік немесе техникалық және кәсіптік білімі бар тұлғалар: «педагог» біліктілік санатына қойылатын жалпы талаптарға жауап береді, сонымен қатарбілімалушылардыңжетістіктері деңгейінде оқыту нәтижелеріне қосқан жеке үлесіне талдау жасайды және рефлексия жүргізеді,оқытудың инновациялық нысандарын, әдістері мен құралдарын қолданады, білім беру ұйымы деңгейінде өз тәжірибесін жинақтайды, білім беру ұйымы деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылары бар;
3) «педагог-сарапшы»біліктілік санатына:
келесі кәсіби біліктіліктерге сәйкес келетін, педагогикалық өтілі кемінде 3 жыл, мамандығы бойынша жоғары педагогикалық және кәсіптік немесе техникалық және кәсіптік білімі бар тұлғалар:«педагог-модератор» біліктілік санатына қойылатын жалпы талаптарға жауап береді, соныменқатарұйымдастырылған оқу қызметін талдау дағдыларын біледі, өзінің және білім беру ұйымы деңгейінде әріптестерінің кәсіби даму басымдылығын айқындайды және тәлімгерлікті жүзеге асырады, өз тәжірибесін аудан/қала деңгейінде жинақтайды, олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылары бар;
4) «педагог-зерттеуші» біліктілік санатына:
келесі кәсіби біліктіліктерге сәйкес келетін педагогикалық өтілі кемінде 4 жыл, мамандығы бойынша жоғары педагогикалық және кәсіптік немесе техникалық және кәсіптік білімі бар тұлғалар:«педагог-сарапшы» біліктілік санатына қойылатын жалпы талаптарға жауап береді, сонымен қатар сабақты зерттеу дағдыларын және бағалау құралдарын әзірлей біледі, білім алушылардың зерттеушілік дағдыларын дамытуды қамтамасыз ету, тәлімгерлікті жүзеге асыру және аудан, қала деңгейінде педагогикалық қауымдастықта даму стратегиясын сындарлы түрде айқындайды, өз тәжірибесін облыс/ Астана, Алматы қалалары деңгейінде жинақтайды, облыстық/ Астана, Алматы қалалары деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылары бар;
5) «педагог-шебер»біліктілік санатына:
келесі кәсіби біліктіліктерге сәйкес келетінпедагогикалық өтілі кемінде 5 жыл, мамандығы бойынша жоғары педагогикалық және кәсіптік немесе техникалық және кәсіптік білімі бар тұлғалар: «педагог-зерттеуші» біліктілік санатына қойылатын жалпы талаптарға жауап береді, сонымен қатар авторлық бағдарламасы бар немесе Республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлданып, шығарылған оқулықтардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (бірлескен авторы) болып табылады, ғылыми жобалау дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді;тәлімгерлікті жүзеге асыру және облыс деңгейінде кәсіби қауымдастық желісін дамытуды жоспарлайды; республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушысы болып табылады немесе республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушыларын дайындау.
26. Келесі талаптардың біріне сәйкес аттестатталушыадамдарөтінішінегізіндемерзіміненбұрын аттестаттауға жіберіледі:
1) «педагог-модератор» біліктілік санатына:
білім беру ұйымы деңгейіндегі пән олимпиадаларының, шығармашылық, кәсіби конкурстардың, ғылыми, спорттық жарыстардың жеңімпаздарын дайындайтын тұлғалар;
білім беру ұйымы деңгейіндегі кәсіби конкурстардың, педагогикалық олимпиадалардың жеңімпаздары болып табылатын тұлғалар;
өзінің педагогикалық тәжірибесін аудан, қала деңгейінде жинақтаған тұлға;
жоғары оқу орнын «үздік» бітірген тұлғалар;
жоғары оқу орнын пәнді ағылшын тілінде оқыту құқығымен бітірген, В1 деңгейінен төмен емес (CEFR шкаласы бойынша) ағылшын тілі білімін растайтын сертификаты (куәлігі) бар тұлға;
магистр академиялық дәрежесі бар тұлғалар;
орта кәсіптік (техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі) оқу орнын «үздік» бітірген және кемінде бір жыл педгогикалық еңбек өтілі бар тұлғалар;
бейіндік пән бойынша спорт шеберлігіне үміткерлер болып табылатын тұлғалар;
2) «педагог-сарапшы» біліктілік санатына:
аудандық/қалалық деңгейдегі пәндік олимпиадалардың, шығармашылық, кәсіби жарыстардың, спорттық жарыстардың жеңімпаздарын дайындаған тұлғалар;
кәсіби жарыстардың, аудандық/қалалық деңгейдегі педагогикалық олимпиадалардың жеңімпаздары, болып табылатын тұлғалар;
облыс (Астана, Алматы қалалары) деңгейінде өздерінің педагогикалық тәжірибелерін қорытындылаған тұлғалар;
«Болашақ» бағдарламасының түлегі болып табылатын тұлғалар;
ғылым кандидаты/докторы дәрежесі бар тұлғалар;
ағылшын тілін B2 деңгейінен (CEFR шкаласы бойынша) төмен емес деңгейде меңгерген, пәндерді ағылшын тілінде оқытатын тұлғалар;
білім беру ұйымына жоғары оқу орнынан педагогикалық қызметке ауысқан және кемінде екі жыл жұмыс өтілі бар адамдар;
бейіндік пән бойынша халықаралық спорт шебері болып табылатын адамдар.
3) «педагог-зерттеуші» біліктілік санатына:
облыстық деңгейдегі пәндік олимпиадалардың, шығармашылық, кәсіби жарыстардың, ғылыми немесе спорттық жарыстардың жеңімпаздарын немесе республикалық немесе халықаралық деңгейдегі қатысушыларды дайындаған тұлғалар;
білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізімге сәйкес кәсіптік конкурстардың, облыстық деңгейдегі педагогикалық олимпиадалардың жеңімпаздары немесе республикалық немесе халықаралық деңгейдегі қатысушылары болып табылатын тұлғалар;
республикалық деңгейде өздерінің педагогикалық тәжірибесін жинақтаған тұлғалар;
ғылым кандидаты/докторы дәрежесі бар адамдар және кемінде бес жыл педагогикалық жұмыс өтілі бар тұлғалар;
«педагог-шебер» біліктілік санатына:
республикалық деңгейдегі пәндік олимпиадалардың, шығармашылық, кәсіби жарыстардың, спорттық жарыстардың жеңімпаздарын немесе халықаралық деңгейдегі қатысушыларын дайындаған тұлғалар;
білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізімге сәйкес кәсіптік конкурстардың, республикалық деңгейдегі педагогикалық олимпиадалардың жеңімпаздары немесе халықаралық деңгейдегі қатысушылары болып табылатын тұлғалар;
өздерінің педагогикалық тәжірибелерін халықаралық деңгейде жинақтаған, педагогикалық практикада ғылыми негізделген әдістерді, авторлық оқыту және тәрбиелеу технологиясын жүйелі түрде қолданатын тұлғалар.
27. Ұлттық біліктілік тестілеуіне қатысуға өтініштерқабылдаудытиісті деңгейдегі аттестаттау комиссия жүргізеді, ол біліктілік талаптарына сай болған жағдайда өтініштерді ұлттық біліктілік тестілеуін өткізетін ұйымға жолдайды.
Өтініштерді қабылдау мерзімдері: күнтізбелік жылғы 10 наурыз бен
2 мамырғааралығы, 10 тамыз бен 6 қыркүйек аралығы.
28. Аттестатталушы адамдар ұлттық біліктілік тестілеуінен өту үшін келесі құжаттарды ұсынады:
1) осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша тестілеуге қатысу үшін өтініш;
2) 3x4 көлеміндегі екі сурет;
3) жеке басын куәландыратын құжаттың көшірмесі.
29. Өтініштер деректер базасына енгізілгеннен кейін аттестатталушы адамдарға тестілеуге рұқсаттама беріледі.
30. Ұлттық біліктілік тестілеуі жүз тест тапсырмасынан тұрады:
«Оқу пәнінің мазмұны» – жетпіс тапсырма;
«Педагогика, оқыту әдістемесі»– отыз тапсырма.
Бастауыш білім беретін педагогтер мына пәндер бойынша тесттапсырады: қазақ немесе орыс тілі (оқыту тілі бойынша), математика.
31. Ұлттық біліктілік тестілеуінің жалпы уақыты –екі жүз минут, «Математика», «Физика», «Химия», «Информатика» пәндері үшін –екі жүз отыз минут.
32. Ұлттық біліктілік тестілеуін білім беру саласындағы уәкілетті органның шешімі бойынша қағаз және электрондық форматта өткізіледі.
33. Ұлттық біліктілік тестілеуіаттестатталушыадамдардыңқалауыбойынша өтінім берген кезде белгіленген тілде(қазақ немесе орыс) өткізіледі.
34. Ұлттық біліктілік тестілеуі:
1) тест тапсырмаларының бірыңғай базасы;
2) құпиялы жағдайларда дайындалған құжатты білдіретін сұрақ кітапшасы, түпнұсқаландыруға арналған парольдері бар тестілеу рұқсаты;
3) қағаз форматта тестілеу кезінде жауаптарды толтыруға арналған жауаптар парағы негізінде жылына екі рет өткізіледі.
35. Бірінші ұлттық біліктілік тестілеуінің мерзімі – күнтізбелік жылғы26 мамырдан бастап 5 маусым аралығында, екіншісі 1-10 қараша аралығында.
36. Білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын ұлттық біліктілік тестілеуінөткізуге жауапты ұйым бағдарламалық қамтамасыз етуді (бұдан әрі – БҚ)әзірлейді:
− тест тапсырмаларының базасын қолдау және құру үшін;
− аттестатталушы адамдардың деректерін (ЖСН, Т.А.Ә. (әкесінің аты бар болған жағдайда), өтінім берілген біліктілік санаты, оқыту пәні және тапсыру тілі) енгізе отырып, педагог қызметкерлердің және оларға теңестірілген тұлғалардыңдеректер базасын қалыптастыру (өтініштер қабылдау) үшін;
− аудиториялық қор базасын қалыптастыру үшін;
− тестілеу өткізу және нәтижелерін беру үшін;
− апелляция рәсімдерін жүргізу үшін;
− аттесталушы адамдарды дербес хабардар ету үшін.
37. Аттестатталушы адамдардың деректер базасын қалыптастыру үшін әзірленген БҚ аудандық (қалалық) бөлімдерге, облыстардың, Астана және Алматы қалаларының білім басқармаларына, республикалық білім беру ұйымдары үшін – білім беру саласындағы уәкілетті органға жолданады.
38. Білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын ұлттық біліктілік тестілеуін өткізуге жауапты ұйым өтініштерді қабылдау, тестілеуді өткізу, апелляциялық рәсімдерді жүргізу, нәтижелерді өңдеу және беру кезеңінде бағдарламалық қамтамасыз ету жұмысын сүйемелдейді.
39. Білім беру саласындағыуәкілетті орган аттестатталушы адамдардың ұлттықбіліктіліктестілеуіненөтетінкүнінжәнеөткізу пункттерін айқындайды.
40. Осы Қағидалардың сақталуынабақылауды жүзеге асыру үшінұлттық біліктілік тестілеуін өткізу пункттеріне білім беру саласындағы уәкілетті органның өкілдері жіберіледі.
41. Ұлттық біліктілік тестілеуіне қатысу үшін өтініш берген аттестатталушыадамдарғаосы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша рұқсаттама беріледі.
42. Ұлттық біліктілік тестілеуін өткізу пункттерінің кіріп-шығатын есіктері, тестілеу аудиториялары және басқа да қатысы бар кабинеттері бейнебақылау жүйесімен және мобильді байланысты, мобильді және стационарлық интернетті, әртүрлі типтегі және әрекет ету радиусындағы спутниктік сигналды басу құрылғыларымен қамтамасыз етіледі.
43. Тестілеуді өткізу пунктінің ғимаратына аттестатталушылардыңкіруі кезінде аттестатталушы адамның жеке басын куәландыратын құжаттың және рұқсаттаманың негізінде жеке басын сәйкестендіру жүргізіледі.
44. Аттестатталушы адам аудиторияға бір-бірден кіргізіледі, бұл ретте жеке басын куәландыратын құжаттың және рұқсаттаманың негізінде аттестатталушының жеке басын сәйкестендіру қайта жүргізіледі.
45. Аттестатталушы адамдарға ұлттық біліктілік тестілеуді өткізу кезінде аудиториядан кезекшінің рұқсатынсыз және алып жүруінсіз шығуға, бір-бірімен сөйлесуге, орын ауыстыруға, материалдармен алмасуға, материалдарды аудиториядан алып шығуға, аудиторияға тыйым салынған заттарды (оқулықтар мен әдістемелік әдебиеттерді, цифрлық смарт аппаратурасын) кіргізуге және пайдалануға, материалдарды (жауап парақтары мен сұрақ кітапшаларын) мыжу, түзету сұйықтығын қолдану, беттерді жырту, бояуға қарастырылмаған секторларды бояу (жауап парағының нөмірі) арқылы бүлдіруге рұқсат етілмейді.
46. Тестілеуді жүргізу күні бағдарламалық қамтамасыз етуі бар Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің (бұдан әрі – Министрлік) өкілі осы Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша (электрондық форматта жүргізу үшін) аттестатталушы адамды отырғызу парағын басып шығарады. Аттестатталушы адамдар отырғызу парағындағы нөмірге сәйкес орынға отырады.
47. Аттестатталушы адамдар отырғызылғаннан кейін аудитория бойынша емтихан материалдарымен жұмыс істеу қағидаларын түсіндіреді. Одан кейін аудиториядағы үш аттестатталушы адамның қатысуымен Министрліктің өкілі осы Қағидаларға 6-қосымшаға сәйкес нысан бойынша емтихан материалдарын ашу актісін жасай отырып, емтихан материалдары бар қорапты ашуды
БілімжәнеғылымминистріЕ. Сағадиев
Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2018 жылғы «12» cәуірдегі
№ 152 бұйрығына қосымша
Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2016 жылғы «27» қаңтардағы
№ 83 бұйрығымен бекітілген
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша білімнің білім беру бағдарламаларын және арнайы оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларды және білім және ғылым саласындағы басқа да азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттары
1-тарау. Жалпы ережелер
1. Осы Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша білімнің білім беру бағдарламалары және арнайы оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларды және білім және ғылым саласындағы басқа да азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттары (бұдан әрі – Қағидалар) Қазақстан Республикасының 2015 жылғы 23 қарашадағы Еңбек кодексінің 139-бабының 7-тармағына, «Білім туралы» 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (бұдан әрі – Заң) сәйкес әзірленді және мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша білімнің беру бағдарламаларын және арнайы білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларды және білім және ғылым саласындағы басқа да азаматтық қызметшілерді аттестаттаудан өткізу қағидалары мен шарттарын айқындайды.
Осы Қағидаларда мынадай негізгі терминдер мен анықтамалар қолданылады:
1) апелляцияларды қарау жөніндегі республикалық комиссия (бұдан әрі – республикалық апеляциялық комиссия) және тестілеуді өткізу пунктіндегі апеляциялық комиссия - педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың ұлттық біліктілік тестілеу нәтижелерімен келіспеу кездерінде даулы мәселелер бойынша шешім қабылдайтын, білім беру саласындағы уәкілетті орган мен облыстың білім беру саласындағы жергілікті атқарушы органы құратын комиссиялар;
2) аттестаттау кезеңі – аттестаттау аралығындағы кезең;
3) аттестаттау комиссиясы – аттестаттау рәсімін өткізуге уәкілетті алқалы орган;
4) біліктілік санаты – осы Қағидалармен айқындалатын біліктілік талаптарына сай келетін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың кәсіби құзыреттілік деңгейі;
5) біліктілік тестілеуі – білім беру саласындағы уәкілетті орган әзірлеген тестілер бойынша мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың кәсіби құзыреттілігінің деңгейін айқындауға бағытталған рәсім;
Педагог қызметкерлердің біліктілік тестілеуін білім беру саласындағы уәкілетті орган анықтайтын ұйым ұйымдастырады және өткізеді.
6) кезекті аттестаттау – әр бес жыл өткен сайын педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларға біліктілік санатын беру (растау) үшін мерзімді жүзеге асырылатын рәсім;
7) қызметтің қорытындыларын кешенді талдамалық қорытындылау – келесі көрсеткіштер негізінде педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың кәсіби құзыретін жүйелі, бірізді және объективті зерделеу: білім алушылардың (тәрбиеленушілер)білім сапасы, іскерлігі мен дағдылары, жетістіктері, сабақ беру (тәрбие беру және оқыту) сапасы және аттестаттау кезеңіндегі кәсіби жетістіктері;
8) мерзімінен бұрын аттестаттау – кезекті аттестаттау мерзімі басталғанға дейін біліктілік санатын алу үшін үміткер, педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың өз еркімен жазған өтініші негізінде өткізілетін рәсім;
9) пәндік олимпиадалар, шығармашылық, кәсіби конкурстар, ғылыми, спорттық жарыстар – білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізімге енгізілетін іс-шаралар;
10) педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалар – «Мемлекеттік білім беру ұйымдары қызметкерлерінің үлгі штаттарын және педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген адамдар лауазымдарының тізбесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 30 қаңтардағы № 77 қаулысымен бекітілген педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалар лауазымдарының тізбесінде көрсетілген лауазымды атқаратын тұлғалар;
11) педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларды
аттестаттау – педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың кәсіби қызметті орындау үшін қажетті кәсіби құзыреттілігін белгілейтін, біліктілік санаттарын (растау) беру бойынша бірізді әрекеттердің тәртібі;
12) педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың біліктілігін арттыру –білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен оқыту мен сабақ беру сапасын арттыру үшін кәсіби білімін, іскерлігін, дағдыларын және құзыреттілігін жаңартуға, сондай-ақ бұрын алғандарын қолдауға, кеңейтуге, тереңдетуге және жетілдіруге мүмкіндік беретін оқыту;
13) педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың портфолиосы – қызметтің қорытындыларын кешенді талдамалық қорытындылау материалдары;
14) сараптамалық кеңес – аттестаттау комиссиясының қарауы үшін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың қызметінің қорытындыларын кешенді талдамалық қорытындылау бойынша қорытынды жасайтын және дайындайтын жұмыс органы.
15) CEFR (CommonEuropean Framework ofReference, шет тілді меңгерудің жалпыеуропалық құзыреті) – тіл білу деңгейін сипаттау үшін қолданылатын халықаралық стандарт;
16) ұлттық біліктілік тестілеуі – білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындаған ұйым әзірлеген тестілер бойынша бастауыш, негізгі орта және жалпы ортабілімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын және арнайы білімнің оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалардың кәсіби құзыреттілігінің деңгейін айқындауға бағытталған рәсім.
Педагог қызметкерлердің ұлттық біліктілік тестілеуін білім беру саласындағы өкілетті орган айқындайтын ұйым ұйымдастырады және өткізеді.
2. Педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларды аттестаттаудан өткізу үшін тиісті деңгейдегі аттестаттау комиссиялары құрылады: білім беру ұйымындарында, аудандық (қалалық) білім бөлімдерінде, облыстардың, Астана және Алматы қалаларының білім басқармаларында, білім беру саласындағы уәкілетті органда (республикалық ведомостволық бағынысты ұйымдар үшін) тиісті саланың уәкілетті органдарында.
Аттестаттау комиссиясының құрамы білім беру ұйымының, білім бөлімінің қалалық/аудандық, білім басқармасының, мемлекеттік органның басшысының бұйрығымен бекітіледі.
3. Аттестаттау комиссиясының мүшелері тақ саннан құралады. Аттестаттау комиссиясының төрағасы мен төраға орынбасары комиссия мүшелерінің арасынан таңдалады. Хатшы аттестаттау комиссиясының мүшесі болып табылмайды.
4. Аттестаттау комиссиясының құрамына тәжірибелі педагогтер, әдіскерлер, ғылыми-педагогикалық кеңестердің, оқу-әдістемелік бірлестіктердің, біліктілікті арттыру институттарының, қоғамдық және қоғамдық емес ұйымдардың, кәсіподақтардың өкілдері, білім беруді басқаруоргандарының, кадр қызметінің мамандары,өндірістік бірлестіктердің, Қазақстан Республикасының «Атамекен» ұлттық кәсіпкерлер палатасының (бұдан әрі – ҚР «Атамекен» ҰКП) өкілдері (техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім үшін), мамандары кіреді.
Салалық мемлекеттік органдардың білім беру ұйымдарының педагог қызметкерлері мен оларға теңестірілген тұлғаларды аттестаттауды білім беру ұйымдарының және тиісті мемлекеттік органдардың аттестаттау комиссиялары жүзеге асырады.
Тиісті органдарда білікті мамандар болмаған жағдайда білім беру ұйымының басшысы білім беруді басқару органынан педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларды аттестаттау туралы өтінішпен жүгінеді.
2-тарау. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша білімнің білім беру бағдарламаларын және арнайы оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларды және білім және ғылым саласындағы басқа да азаматтық қызметшілердіаттестаттаудан өткізу тәртібі мен шарттары
1-Параграф. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудыңжалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларды аттестаттаудан өткізу тәртібі мен шарттары
5. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, қосымша білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларды(бұдан әрі – аттестатталушы адамдар) аттестаттау кезекті және мерзімінен бұрын болып бөлінеді.
6. Педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғалар аттестаттаудан Заңның 51-бабы 3-тармағының 6) тармақшасына сәйкес кемінде бес жылда бір рет өтеді.
7. Аттестатталушыадамдаркелесі оқу жылында аттестаттаудан (кезекті және мерзімінен бұрын) өту үшін ағымдағы жылғы
25 мамырға дейін осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша білім беру ұйымының аттестаттау комиссиясына өтініш береді.
8. Аттестатталушыадамдардыңтізімдік құрамы білім беру ұйымының алқалық органының шешімімен жыл сайын 10 маусымға дейін бекітіледі және аудандық (қалалық) білім бөлімдеріне, облыстардың, Астана, Алматы қалаларының білім басқармаларына, білім беру саласындағы уәкілетті органға (республикалық ведомстволық бағынысты ұйымдар үшін) ұсынылады.
9. Аттестатталушыадамдардыңбіліктілік санаттарын алу (растау) үшін кезекті атестаттаудан өткізу педагог қызметкерлер қызметінің қорытындысын кешенді талдамалық қорытындылау арқылы бір кезеңде жүзеге асырылады.
10. Аттестатталушыадамдардыңбіліктілік санаттарын көтеру үшін Заңның 51-бабы 2-тармағының 7) тармақшасына сәйкес біліктілік талаптарына сай өтініш негізінде мерзімінен бұрын аттестаттау өткізіледі:
1) екінші біліктілік санатына:
кәсіптік орта (техникалықжәне кәсіптік, орта білімнен кейінгі), жоғары оқу орнын «үздік» бітірген және кемінде бір жыл педагогикалық қызметінің өтілі бар тұлғалар;
«Болашақ» бағдарламасы бойынша жоғары оқу орнын бітірген және кемінде бір жыл педагогикалық қызметінің өтілі бар тұлғалар;
өндірістен техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарына педагогикалық жұмысқа ауысқан, кемінде үш жыл өндірістік жұмыс өтілі бар тұлғалар;
2) бірінші біліктілік санатына:
ЖОО-дан білім беру ұйымдарына педагогикалық жұмысқа ауысқан, кемінде үш жыл педагогикалық жұмыс өтілі және магистр академиялық дәрежесі бар тұлғалар;
облыстық деңгейдегі кәсіби конкурстардың, педагогикалық олимпиадалардың жеңімпаздары болып табылатын екінші біліктілік санаты бар тұлғалар;
қатысу нысандары әртүрлі (күндізгі, сырттай, қашықтықтан) облыстық деңгейдегі пән олимпиадаларының, шығармашылық, кәсіби конкурстардың, ғылыми және спорттық жарыстардың қатысушыларын даярлаған екінші біліктілік санаты бар тұлғалар;
облыстық деңгейде өзінің педагогикалық тәжірибесін жинақтаған екінші біліктілік санаты бар тұлғалар;
өндірістен техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарына педагогикалық жұмысқа ауысқан, кемінде төрт жыл өндірістік жұмыс өтілі бар тұлғалар;
3) жоғары біліктілік санатына:
облыстық деңгейдегі пән олимпиадаларының, шығармашылық, кәсіби конкурстардың, ғылыми және спорттық жарыстардың қатысушыларын немесе республикалық немесе халықаралық деңгейдегі қатысушыларын даярлаған бірінші біліктілік санаты бар тұлғалар;
облыстық деңгейдегі кәсіби конкурстардың, педагогикалық олимпиадалардың қатысушылары немесе республикалық немесе халықаралық деңгейдегі қатысушылары болып табылатын бірінші біліктілік санаты бар тұлғалар;
облыстық немесе республикалық немесе халықаралық деңгейде өзінің педагогикалық тәжірибесін жинақтаған бірінші біліктілік санаты бар тұлғалар;
біліктілікті арттыру жүйесінен техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымына педагогикалық жұмысқа ауысқан, кемінде төрт жылдық педагогикалық жұмысы өтілі, бірінші біліктілік санаты бар тұлғалар;
магистр академиялық дәрежесі және кемінде төрт жыл педагогикалық жұмыс өтілі бар, ЖОО-дан білім беру ұйымына педагогикалық жұмысқа ауысқан тұлғалар;
өндірістен техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарына педагогикалық жұмысқа ауысқан, кемінде бес жыл өндірістік жұмыс өтілі бар тұлғалар.
Мектепке дейінгі білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагог қызметкерлерді аттестаттау олардың біліктілікті арттыру және қайта даярлау курстарынан өтуі ескеріле отырып өткізіледі.
11. Мерзімінен бұрын аттестаттауға үміткер тұлғалар екі кезеңдік аттестаттаудан өтеді:
1) бірінші кезең – біліктілік тестілеуі;
2) екінші кезең – қызмет қорытындыларын кешенді талдамалық жинақтау.
12. Біліктілік тестілеуін жыл сайын 15 қазан мен 15 желтоқсан аралығында облыстардың, Астана және Алматы қалаларының білім басқармалары, білім беру саласындағы уәкілетті орган, қарамағында білім беру ұйымдары бар салалық мемлекеттік органдар бекіткен кестеге сәйкес білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын ұйым өткізеді.
13. Тестілеудің өткізілу мерзімі аттестатталушыадамдарғатестілеу рәсімін өткізуге кемінде 2 апта қалғанда хабарланады.
14. Аттестаттау барысында біліктілік тестілеуіне жататын еңбек қызметі бейіні бойынша бағыттар тізбесі білім туралы құжат бойынша біліктілігіне сәйкес анықталады.
15. Біліктілікке тестілеу жүз тестілік тапсырмадан тұрады:
«Қызмет бағыты бойынша» – жетпіс тапсырма;
«Педагогика,оқыту әдістемесі» – отыз тапсырма;
Біліктіліктестілеуініңжалпыуақыты екі жүз отыз минутты құрайды.
«Қызмет бағыты бойынша»- 50%, «Педагогика және оқыту әдістемесі» бойынша - 50% дұрыс жауап алынса, тестілеу нәтижесі оң деп есептеледі.
Тестілеу кезінде 50 %-данкемнәтиже көрсеткен немесе дәлелді себептермен қатыспаған аттестатталушы адамдар бірінші тестілеуден кейін екі айдан кешіктірмей қайта тестілеуден өтеді.
Дәлелді себептер мыналар болып табылады:
1) ұзақ уақыт бойы еңбекке жарамсыздық (2 айдан аспайтын);
2) жүктілік және бала туу, бала күту демалысында болу;
3) шетелде қызметтік іссапарда болу.
16. Қайта тестілеу кезінде 50%-данкемнәтиже көрсеткен аттестатталушыадамдараттестаттаудың екінші кезеңіне жіберілмейді. Тестілеуден табысты өткен аттестатталушы адамдар аттестаттаудың екінші кезеңіне жіберіледі.
17. Тестілеу аяқталған соң нәтижелері бойынша ведомость білім беруді басқару органдарына жолданады,сондай-ақ білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын ұйымның ресми сайтына орналастырылады.
18. Біліктілік тестілеуінің нәтижесі бір жылға жарамды.
Өндірістен техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымында педагогикалық жұмысқа ауысқан тұлғалар біліктілік тестілеуінен босатылады.
19. Аттестатталушыадамдар қызметінің өтініш берілген біліктілік санатына сәйкестігін кешенді талдамалық қорытындылау жүргізу үшін білім беру ұйымы, аудандық (қалалық) білім бөлімдері, білім басқармалары, мемлекеттік орган басшысының бұйрығымен 1 қаңтардан 1 наурыз аралығында сараптамалық кеңес құрылады:
екінші біліктілік санатына – білім беру ұйымы деңгейінде ұйымдастырылған сараптамалық кеңес, оның құрамына: әдістемелік бірлестіктер, кафедралар, «Атамекен» ҰКП, қоғамдық ұйымдар, кәсіподақ, ата-аналар қоғамы, жұмыс берушілер өкілдері, білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін әдіскерлер мен тәжірибелі педагог қызметкерлер кіреді;
бірінші біліктілік санатына – аудан (қала) деңгейінде ұйымдастырылған сараптамалық кеңес, оның құрамына: әдістемелік кабинеттердің әдіскерлері, әдістемелік бірлестіктердің жетекшілері, ауданның (қаланың) тәжірибелі педагог қызметкерлері, біліктілікті арттыру жүйесі, «Атамекен» ҰКП, қоғамдық ұйымдар, кәсіподақ, жұмыс берушілер, ата-аналар қоғамының өкілдері кіреді;
облыстық маңызы бар білім беру ұйымдарының педагог қызметкерлері мен оларға теңестірілген тұлғалардың бірінші біліктілік санатына және жоғарғы біліктілік санатына – облыстық деңгейде ұйымдастырылған сараптамалық кеңес, оның құрамына: «Атамекен» ҰКП, әдістемелік кабинеттер, біліктілікті арттыру жүйесі, қоғамдық ұйымдар, кәсіподақ, жұмыс берушілер өкілдері, облыстағы тәжірибелі педагог қызметкерлер кіреді.
Аттестатталушыадамныңқызметінің өтініш берген біліктілік санатына сәйкестігін белгілеу үшін сараптама кеңесінің қарауына мынадай құжаттар ұсынылады:
1) аттестаттауға өтініш;
2) барлық аттестатталатын педагог қызметкерлердің міндетті ұсынуға қажетті құжаттар көшірмелері:
жеке басты куәландыратын құжат;
білімі туралы диплом;
қызметкердің еңбек қызметін растайтын құжаты;
бұрын берген біліктілік санаты туралы куәлік;
біліктілікті арттыру курстарынан өту туралы құжаттар;
3) кәсіптік жетістіктері туралы мәліметтер (болған жағдайда):
педагогикалық тәжірибені жинақтау материалдары: эссе, шығармашылық есеп, кәсіптік қызметіне өзіндік талдау жасау;
педагог қызметкерлердің және оларға теңестірілген тұлғалардың қызметінің кешенді талдамалық жинақтаудың қорытындылары: пікірлер, оқушылар мен тәрбиеленушілерден, ата-аналардан, әріптестер мен әкімшіліктен алынған сауалнамалар нәтижелері; практика базаларының басшылары, жұмыс берушілер тарапынан пікірлер, ЖОО-ға түсу немесе еңбекке орналасу туралы ақпарат;
педагогикалық қызмет нәтижелері: аттестатталушы адамның, білім алушылар мен тәрбиеленушілердің оқу, шығармашылық, спорттық, пәндік олимпиадаларға, конкурстарға, байқауларға, жарыстарға, ойындарға қатысуы, марапаттау материалдары;
соңғы үш жылдағы қызметкердің кәсіптік қызметі нәтижелілігінің динамикасы (мерзімінен бұрын аттестаттауда – 1-2 жыл).
20. Сараптамалық кеңес әрбір аттестатталушы адам бойынша қорытынды (аттестаттауға ұсыну (ұсынбау) шығарады.
21. Тиісті деңгейдегі аттестаттау комиссиялары аттестаттау процесінде:
1) аттестатталушыадамдақызметініңқорытындыларын қарастырады және талдайды;
2) аттестатталушыадамдардың кәсіби құзыреттілігін бағалайды. Аттестатталушы адамдардың біліктілік санаттарын беруді (растауды) тиісті деңгейдегі аттестаттау комиссиялары жүзеге асырады:
1) білім беру ұйымының аттестаттау комиссиясы сараптамалық кеңестің қорытындысы негізінде педагогтердің екінші біліктілік санатын бекітеді, бірінші және жоғары санатты беру (растау) үшін педагогтердің материалдарын дайындайды;
2) аудандық (қалалық) білім бөлімінің аттестаттау комиссиясы сараптамалық кеңестің қорытындысы негізінде педагогтердің бірінші біліктілік санатын бекітеді, жоғары санатты беру (растау) үшін педагогтердің материалдарын дайындайды;
3) облыстардың, Астана және Алматы қалалары білім басқармаларының аттестаттау комиссиясы сараптамалық кеңестің қорытындысы негізінде педагогтерге жоғары біліктілік санатын береді (растайды).
Аттестатталушыадамдарғабірінші және жоғарғы біліктілік санатын білім беру саласындағы уәкілетті орган береді (растайды).
Барлық деңгейдегі аттестаттау комиссиясының қарауына мынадай құжаттар ұсынылады:
1) аттестататтудан өтуге арналған өтініш
2) жеке басын куәландыратын құжаттың көшірмесі;
3) білімі туралы дипломның көшірмесі;
4) біліктілігін арттыру туралы құжаттың көшірмесін;
5) еңбек қызметін растайтын құжаттың көшірмесін;
6) бұрын берілгенбіліктілік санаты туралы куәлігінің көшірмесі (растау) (жоғары білім беру ұйымынан өткен және біліктілік санаттары жоқтардан басқалары).
7) тестілеу нәтижелері бар ведомость (жедел өтушілер үшін);
8) сараптамалық кеңестің қорытындысы.
22.Аттестаттау комиссиясының шешімі отырысқа қатысушы мүшелерінің кемінде 2/3-і қатысқан кезде қабылданды деп саналады. Дауыс беру нәтижелері қорытынды отырысқа қатысқан аттестаттау комиссиясы мүшелерінің көпшілік дауысымен айқындалады. Дауыстар тең болған жағдайда төрағаның даусы шешуші болып табылады.
Аттестаттау комиссиясының шешімі барлық мүшелер қол қоятын тиісті деңгейдегі аттестаттау комиссиясының хаттамасымен ресімделеді. Тиісті деңгейдегі басшы шешімінің қорытындылары бойынша бұйрық шығарылып, кейіннен осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша біліктілік санатын беру (растау) үшін аттестатталушы адамды аттестаттау туралы куәлік беріледі.
Аттестаттау комиссиясы білім беру ұйымының әрбір педагог қызметкері және оған теңестірілген тұлғалар бойынша мынадай шешімдердің бірін қабылдайды:
1) өтінім берілген біліктілік санатына сәйкес келеді;
2) өтінім берілген біліктілік санатына сәйкес келмейді.
Даулы мәселелер туындаған жағдайдатиісті деңгейдегі аттестаттау комиссиясы алқалы түрде шешім қабылдайды.
2-параграф. Бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын және арнайы оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген тұлғаларды аттестаттаудан өткізу тәртібі мен шарттары
23. Бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын, арнайы оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істейтін аттестатталушы адамдар (бұдан әрі –аттестатталушы адамдар)кезекті және мерзімінен бұрын аттестатталатындар болып бөлінеді.
Біліктілік санаттарын беру (растау) үшін аттестатталушы адамдарды кезекті аттестаттау екі кезеңде жүзеге асырылады:
1) бірінші кезең – ұлттық біліктілік тестілеуі;
2) екінші кезең – қызмет қорытындыларын кешенді талдамалық жинақтау.
Аттестатталушыадамдараттестаттаудан өту (кезекті және мерзімінен бұрын) үшін тиісті деңгейдегі аттестаттау комиссиясына 20 желтоқсан мен
5 қаңтар аралығында немесе ағымдағы жылғы 1-15 тамыз аралығында Осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес өтініш береді.
24. Аттестатталушыадамдардыңтізімдікқұрамы білім беру ұйымының алқалық органының шешімімен бекітіледі.
25.Біліктілік санаттарын беру (растау) үшін аттестатталушы адам кезекті аттестаттау өтініш негізінде (оның ішінде қазіргі санатының мерзімі аяқталғанға дейін) жүргізіледі:
1) «педагог» біліктіліксанатына:
келесі кәсіби біліктіліктерге сәйкес келетін жұмыс өтіліне талап қойылмай, мамандығы бойынша жоғары педагогикалық және кәсіптік немесе техникалық және кәсіптік білімі бар тұлғалар:оқу пәні мазмұнын, оқу-тәрбиелеу процесін, оқыту және бағалау әдістемесін біледі,білім алушылардың психологиялық-жас ерекшеліктерін ескере отырып, оқу-тәрбиелеу процесін жоспарлайды және ұйымдастырады, білім алушының жалпы мәдениетін және оны әлеуметтендіруді қалыптастыруға ықпал етеді,білім беру ұйымдары деңгейінде өтетін іс-шараларға қатысады,білім алушылардың қажеттіліктерін ескере отырып, тәрбиелеу мен оқытудың жеке тәсілін жүзеге асыру,кәсіптік-педагогикалық қарым-қатынас негіздерін біледі,цифрлық білім ресурстарын қолданады.
2)«педагог-модератор» біліктілік санатына:
келесі кәсіби біліктіліктерге сәйкес келетін педагогикалық өтілі кемінде екі жыл, мамандығы бойынша жоғары педагогикалық және кәсіптік немесе техникалық және кәсіптік білімі бар тұлғалар: «педагог» біліктілік санатына қойылатын жалпы талаптарға жауап береді, сонымен қатарбілімалушылардыңжетістіктері деңгейінде оқыту нәтижелеріне қосқан жеке үлесіне талдау жасайды және рефлексия жүргізеді,оқытудың инновациялық нысандарын, әдістері мен құралдарын қолданады, білім беру ұйымы деңгейінде өз тәжірибесін жинақтайды, білім беру ұйымы деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылары бар;
3) «педагог-сарапшы»біліктілік санатына:
келесі кәсіби біліктіліктерге сәйкес келетін, педагогикалық өтілі кемінде 3 жыл, мамандығы бойынша жоғары педагогикалық және кәсіптік немесе техникалық және кәсіптік білімі бар тұлғалар:«педагог-модератор» біліктілік санатына қойылатын жалпы талаптарға жауап береді, соныменқатарұйымдастырылған оқу қызметін талдау дағдыларын біледі, өзінің және білім беру ұйымы деңгейінде әріптестерінің кәсіби даму басымдылығын айқындайды және тәлімгерлікті жүзеге асырады, өз тәжірибесін аудан/қала деңгейінде жинақтайды, олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылары бар;
4) «педагог-зерттеуші» біліктілік санатына:
келесі кәсіби біліктіліктерге сәйкес келетін педагогикалық өтілі кемінде 4 жыл, мамандығы бойынша жоғары педагогикалық және кәсіптік немесе техникалық және кәсіптік білімі бар тұлғалар:«педагог-сарапшы» біліктілік санатына қойылатын жалпы талаптарға жауап береді, сонымен қатар сабақты зерттеу дағдыларын және бағалау құралдарын әзірлей біледі, білім алушылардың зерттеушілік дағдыларын дамытуды қамтамасыз ету, тәлімгерлікті жүзеге асыру және аудан, қала деңгейінде педагогикалық қауымдастықта даму стратегиясын сындарлы түрде айқындайды, өз тәжірибесін облыс/ Астана, Алматы қалалары деңгейінде жинақтайды, облыстық/ Астана, Алматы қалалары деңгейінде олимпиадаларға, конкурстарға, жарыстарға қатысушылары бар;
5) «педагог-шебер»біліктілік санатына:
келесі кәсіби біліктіліктерге сәйкес келетінпедагогикалық өтілі кемінде 5 жыл, мамандығы бойынша жоғары педагогикалық және кәсіптік немесе техникалық және кәсіптік білімі бар тұлғалар: «педагог-зерттеуші» біліктілік санатына қойылатын жалпы талаптарға жауап береді, сонымен қатар авторлық бағдарламасы бар немесе Республикалық оқу-әдістемелік кеңесте мақұлданып, шығарылған оқулықтардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы (бірлескен авторы) болып табылады, ғылыми жобалау дағдыларын дамытуды қамтамасыз етеді;тәлімгерлікті жүзеге асыру және облыс деңгейінде кәсіби қауымдастық желісін дамытуды жоспарлайды; республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушысы болып табылады немесе республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалардың қатысушыларын дайындау.
26. Келесі талаптардың біріне сәйкес аттестатталушыадамдарөтінішінегізіндемерзіміненбұрын аттестаттауға жіберіледі:
1) «педагог-модератор» біліктілік санатына:
білім беру ұйымы деңгейіндегі пән олимпиадаларының, шығармашылық, кәсіби конкурстардың, ғылыми, спорттық жарыстардың жеңімпаздарын дайындайтын тұлғалар;
білім беру ұйымы деңгейіндегі кәсіби конкурстардың, педагогикалық олимпиадалардың жеңімпаздары болып табылатын тұлғалар;
өзінің педагогикалық тәжірибесін аудан, қала деңгейінде жинақтаған тұлға;
жоғары оқу орнын «үздік» бітірген тұлғалар;
жоғары оқу орнын пәнді ағылшын тілінде оқыту құқығымен бітірген, В1 деңгейінен төмен емес (CEFR шкаласы бойынша) ағылшын тілі білімін растайтын сертификаты (куәлігі) бар тұлға;
магистр академиялық дәрежесі бар тұлғалар;
орта кәсіптік (техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі) оқу орнын «үздік» бітірген және кемінде бір жыл педгогикалық еңбек өтілі бар тұлғалар;
бейіндік пән бойынша спорт шеберлігіне үміткерлер болып табылатын тұлғалар;
2) «педагог-сарапшы» біліктілік санатына:
аудандық/қалалық деңгейдегі пәндік олимпиадалардың, шығармашылық, кәсіби жарыстардың, спорттық жарыстардың жеңімпаздарын дайындаған тұлғалар;
кәсіби жарыстардың, аудандық/қалалық деңгейдегі педагогикалық олимпиадалардың жеңімпаздары, болып табылатын тұлғалар;
облыс (Астана, Алматы қалалары) деңгейінде өздерінің педагогикалық тәжірибелерін қорытындылаған тұлғалар;
«Болашақ» бағдарламасының түлегі болып табылатын тұлғалар;
ғылым кандидаты/докторы дәрежесі бар тұлғалар;
ағылшын тілін B2 деңгейінен (CEFR шкаласы бойынша) төмен емес деңгейде меңгерген, пәндерді ағылшын тілінде оқытатын тұлғалар;
білім беру ұйымына жоғары оқу орнынан педагогикалық қызметке ауысқан және кемінде екі жыл жұмыс өтілі бар адамдар;
бейіндік пән бойынша халықаралық спорт шебері болып табылатын адамдар.
3) «педагог-зерттеуші» біліктілік санатына:
облыстық деңгейдегі пәндік олимпиадалардың, шығармашылық, кәсіби жарыстардың, ғылыми немесе спорттық жарыстардың жеңімпаздарын немесе республикалық немесе халықаралық деңгейдегі қатысушыларды дайындаған тұлғалар;
білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізімге сәйкес кәсіптік конкурстардың, облыстық деңгейдегі педагогикалық олимпиадалардың жеңімпаздары немесе республикалық немесе халықаралық деңгейдегі қатысушылары болып табылатын тұлғалар;
республикалық деңгейде өздерінің педагогикалық тәжірибесін жинақтаған тұлғалар;
ғылым кандидаты/докторы дәрежесі бар адамдар және кемінде бес жыл педагогикалық жұмыс өтілі бар тұлғалар;
«педагог-шебер» біліктілік санатына:
республикалық деңгейдегі пәндік олимпиадалардың, шығармашылық, кәсіби жарыстардың, спорттық жарыстардың жеңімпаздарын немесе халықаралық деңгейдегі қатысушыларын дайындаған тұлғалар;
білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен тізімге сәйкес кәсіптік конкурстардың, республикалық деңгейдегі педагогикалық олимпиадалардың жеңімпаздары немесе халықаралық деңгейдегі қатысушылары болып табылатын тұлғалар;
өздерінің педагогикалық тәжірибелерін халықаралық деңгейде жинақтаған, педагогикалық практикада ғылыми негізделген әдістерді, авторлық оқыту және тәрбиелеу технологиясын жүйелі түрде қолданатын тұлғалар.
27. Ұлттық біліктілік тестілеуіне қатысуға өтініштерқабылдаудытиісті деңгейдегі аттестаттау комиссия жүргізеді, ол біліктілік талаптарына сай болған жағдайда өтініштерді ұлттық біліктілік тестілеуін өткізетін ұйымға жолдайды.
Өтініштерді қабылдау мерзімдері: күнтізбелік жылғы 10 наурыз бен
2 мамырғааралығы, 10 тамыз бен 6 қыркүйек аралығы.
28. Аттестатталушы адамдар ұлттық біліктілік тестілеуінен өту үшін келесі құжаттарды ұсынады:
1) осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша тестілеуге қатысу үшін өтініш;
2) 3x4 көлеміндегі екі сурет;
3) жеке басын куәландыратын құжаттың көшірмесі.
29. Өтініштер деректер базасына енгізілгеннен кейін аттестатталушы адамдарға тестілеуге рұқсаттама беріледі.
30. Ұлттық біліктілік тестілеуі жүз тест тапсырмасынан тұрады:
«Оқу пәнінің мазмұны» – жетпіс тапсырма;
«Педагогика, оқыту әдістемесі»– отыз тапсырма.
Бастауыш білім беретін педагогтер мына пәндер бойынша тесттапсырады: қазақ немесе орыс тілі (оқыту тілі бойынша), математика.
31. Ұлттық біліктілік тестілеуінің жалпы уақыты –екі жүз минут, «Математика», «Физика», «Химия», «Информатика» пәндері үшін –екі жүз отыз минут.
32. Ұлттық біліктілік тестілеуін білім беру саласындағы уәкілетті органның шешімі бойынша қағаз және электрондық форматта өткізіледі.
33. Ұлттық біліктілік тестілеуіаттестатталушыадамдардыңқалауыбойынша өтінім берген кезде белгіленген тілде(қазақ немесе орыс) өткізіледі.
34. Ұлттық біліктілік тестілеуі:
1) тест тапсырмаларының бірыңғай базасы;
2) құпиялы жағдайларда дайындалған құжатты білдіретін сұрақ кітапшасы, түпнұсқаландыруға арналған парольдері бар тестілеу рұқсаты;
3) қағаз форматта тестілеу кезінде жауаптарды толтыруға арналған жауаптар парағы негізінде жылына екі рет өткізіледі.
35. Бірінші ұлттық біліктілік тестілеуінің мерзімі – күнтізбелік жылғы26 мамырдан бастап 5 маусым аралығында, екіншісі 1-10 қараша аралығында.
36. Білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын ұлттық біліктілік тестілеуінөткізуге жауапты ұйым бағдарламалық қамтамасыз етуді (бұдан әрі – БҚ)әзірлейді:
− тест тапсырмаларының базасын қолдау және құру үшін;
− аттестатталушы адамдардың деректерін (ЖСН, Т.А.Ә. (әкесінің аты бар болған жағдайда), өтінім берілген біліктілік санаты, оқыту пәні және тапсыру тілі) енгізе отырып, педагог қызметкерлердің және оларға теңестірілген тұлғалардыңдеректер базасын қалыптастыру (өтініштер қабылдау) үшін;
− аудиториялық қор базасын қалыптастыру үшін;
− тестілеу өткізу және нәтижелерін беру үшін;
− апелляция рәсімдерін жүргізу үшін;
− аттесталушы адамдарды дербес хабардар ету үшін.
37. Аттестатталушы адамдардың деректер базасын қалыптастыру үшін әзірленген БҚ аудандық (қалалық) бөлімдерге, облыстардың, Астана және Алматы қалаларының білім басқармаларына, республикалық білім беру ұйымдары үшін – білім беру саласындағы уәкілетті органға жолданады.
38. Білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын ұлттық біліктілік тестілеуін өткізуге жауапты ұйым өтініштерді қабылдау, тестілеуді өткізу, апелляциялық рәсімдерді жүргізу, нәтижелерді өңдеу және беру кезеңінде бағдарламалық қамтамасыз ету жұмысын сүйемелдейді.
39. Білім беру саласындағыуәкілетті орган аттестатталушы адамдардың ұлттықбіліктіліктестілеуіненөтетінкүнінжәнеөткізу пункттерін айқындайды.
40. Осы Қағидалардың сақталуынабақылауды жүзеге асыру үшінұлттық біліктілік тестілеуін өткізу пункттеріне білім беру саласындағы уәкілетті органның өкілдері жіберіледі.
41. Ұлттық біліктілік тестілеуіне қатысу үшін өтініш берген аттестатталушыадамдарғаосы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша рұқсаттама беріледі.
42. Ұлттық біліктілік тестілеуін өткізу пункттерінің кіріп-шығатын есіктері, тестілеу аудиториялары және басқа да қатысы бар кабинеттері бейнебақылау жүйесімен және мобильді байланысты, мобильді және стационарлық интернетті, әртүрлі типтегі және әрекет ету радиусындағы спутниктік сигналды басу құрылғыларымен қамтамасыз етіледі.
43. Тестілеуді өткізу пунктінің ғимаратына аттестатталушылардыңкіруі кезінде аттестатталушы адамның жеке басын куәландыратын құжаттың және рұқсаттаманың негізінде жеке басын сәйкестендіру жүргізіледі.
44. Аттестатталушы адам аудиторияға бір-бірден кіргізіледі, бұл ретте жеке басын куәландыратын құжаттың және рұқсаттаманың негізінде аттестатталушының жеке басын сәйкестендіру қайта жүргізіледі.
45. Аттестатталушы адамдарға ұлттық біліктілік тестілеуді өткізу кезінде аудиториядан кезекшінің рұқсатынсыз және алып жүруінсіз шығуға, бір-бірімен сөйлесуге, орын ауыстыруға, материалдармен алмасуға, материалдарды аудиториядан алып шығуға, аудиторияға тыйым салынған заттарды (оқулықтар мен әдістемелік әдебиеттерді, цифрлық смарт аппаратурасын) кіргізуге және пайдалануға, материалдарды (жауап парақтары мен сұрақ кітапшаларын) мыжу, түзету сұйықтығын қолдану, беттерді жырту, бояуға қарастырылмаған секторларды бояу (жауап парағының нөмірі) арқылы бүлдіруге рұқсат етілмейді.
46. Тестілеуді жүргізу күні бағдарламалық қамтамасыз етуі бар Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің (бұдан әрі – Министрлік) өкілі осы Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша (электрондық форматта жүргізу үшін) аттестатталушы адамды отырғызу парағын басып шығарады. Аттестатталушы адамдар отырғызу парағындағы нөмірге сәйкес орынға отырады.
47. Аттестатталушы адамдар отырғызылғаннан кейін аудитория бойынша емтихан материалдарымен жұмыс істеу қағидаларын түсіндіреді. Одан кейін аудиториядағы үш аттестатталушы адамның қатысуымен Министрліктің өкілі осы Қағидаларға 6-қосымшаға сәйкес нысан бойынша емтихан материалдарын ашу актісін жасай отырып, емтихан материалдары бар қорапты ашуды